Czosnaczek pospolity (Alliaria petiolata, Allaria officinalis)

Czosnaczek w kuchni

Jadalne są wszystkie części czosnaczka, najpopularniejsze jest jednak wykorzystanie liści.  Smak czosnaczkowych liści mogę określić jako aromat czosnku z delikatną goryczką. Najkorzystniej jest je zbierać, gdy są jeszcze młode, przed kwitnieniem – później nie są już tak smakowite. Liście najbardziej aromatyczne są w pierwszym roku rozwoju rośliny i najkorzystniej jest zjadać je na surowo. Gotowane tracą aromat i większość właściwości oraz zyskują gorzki smak. Można je jednak blanszować, a żeby cieszyć się nimi dłużej również mrozić. W drugim roku liście nabierają więcej goryczki, wtedy warto zbierać liście z góry. Czosnaczek stanowi ciekawe urozmaicenie diety, sprawdzi się jako dodatek do potraw, kanapek czy sałatek. Można wykorzystać go np. w maśle ziołowym, pesto, twarożku. Liście można również kisić i piklować.

Na myśl od razu przychodzą porównania czosnaczku z czosnkiem niedźwiedzim. Moim zdaniem, czosnaczek jest nieco mniej intensywny w smaku, wciąż jednak jest do niego dość podobny. Na korzyść czosnaczka przemawia znacznie ułatwiona dostępność – w przeciwieństwie do czosnku niedźwiedziego jest szeroko rozpowszechniony, występuje niemal wszędzie i nie jest objęty ochroną gatunkową. To wszystko sprawia, że zdecydowanie warto poeksperymentować z nim w kuchni.

Czosnaczek to jednak nie tylko liście. Jego nasiona bywają wykorzystywane jako przyprawa oraz zamiennik gorczycy do przygotowywania musztardy. Swoją drogą gorczyca i czosnaczek należą do tej samej rodziny kapustowatych. Taką możliwość wykorzystania zdradza również angielska nazwa czosnaczku – „garlic mustard”, co oznacza „musztarda czosnkowa”. Jadalne są też zielone owoce (łuszczyny), które również można wykorzystać jako dodatek np. do sałatek.

Wykorzystywać można również korzenie, mają one chrzanowy posmak. Ich zbioru należy dokonywać przed lub po kwitnieniu, wczesną wiosną lub jesienią.

Masło czosnaczkowe: Liście czosnaczku umyć i drobno posiekać. Następnie dokładnie wymieszać z masłem (miękkim, w temperaturze pokojowej), dodać nieco soli. Podawać do smarowania pieczywa.