Napar, odwar, wywar, macerat wodny

Napar (Infusum) – sporządzany z surowców delikatnych, takich jak kwiaty, liście, pączki, ziele. Polega na zalaniu surowców wrzącą wodą i pozostawieniu pod przykryciem zwykle na ok. 20 minut (choć może być dłużej). Dzięki przykryciu zabezpieczamy przed ucieczką substancje lotne, takie jak olejki eteryczne. Skraplają się one na spodzie przykrywki, dobrze jest więc strząsnąć je z powrotem do naparu. Napar możemy przecedzić przez sito lub gazę.

Odwar (Decoctum) – sporządzany z twardych części roślin, jak kora, korzenie, kłącza, gałązki, cebule czy surowce krzemionkowe (np. ziele skrzypu). Surowiec zalewa się zimną wodą, powoli doprowadza się do wrzenia, a następnie utrzymuje się pod przykryciem temperaturę 100°C przez czas przewidziany w przepisie. Najczęściej odwar gotuje się ok. 10-20 minut. Następnie odstawiamy do ostygnięcia. Sporządzając odwar każda grupa substancji ma swój czas na przejście do roztworu, zależnie od aktualnej temperatury (woda zimna, ciepła, wrząca, znów stygnąca pod przykryciem). Możemy przecedzić przez sito lub gazę.

Wywar (Breviter, Coctum brevi) – sporządzany w przypadku zróżnicowanych mieszanek, np. gdy obok kwiatów, liści, ziela, znajdują się również kora, kłącze czy korzenie. Jest swego rodzaju kompromisem. W przygotowaniu przypomina odwar, jednak nie gotujemy go przez kilka minut, a jedynie doprowadzamy do wrzenia i od razu odstawiamy. Pozostawiamy pod przykryciem na ok. 20 minut. Również zapewnia fazę zimnej, ciepłej i gorącej wody. Możemy przecedzić przez sito lub gazę.

Macerat wodny (Maceratio) – sporządzany w przypadku surowców wrażliwych na wysoką temperaturę. Najczęściej macerat wodny kojarzy się z surowcami zawierającymi śluzy, jak np. korzeń prawoślazu, nasiona lnu czy babki płesznik. Jest to wyciąg ziołowy sporządzony na zimno. Surowiec zalewa się wodą o temperaturze ok. 20°C, a następnie pozostawia pod przykryciem na ok. 8 h. Po tym czasie możemy przecedzić i dodatkowo wycisnąć surowce.

Nie należy przygotowywać wyciągów w garnkach aluminiowych, miedzianych, niklowanych lub tych z uszkodzoną emalią. Mogą one katalizować wiele reakcji rozkładu i utleniania, przez co utracimy cenne substancje czynne. Ponadto, ich cząsteczki mogą przenikać do przygotowywanych roztworów i w następstwie kumulować się w naszych organizmach.